PeilingPraktijken

Nederlanders beheersen de Engelse taal het best, in vergelijking met andere landen waar het niet de moedertaal is. Dat blijkt uit een uitgebreid onderzoek van taalbureau Education First (EF). Aldus een bericht op de website van de NOS op 15 november 2016. De kop van het bericht doet er nog een schepje bovenop: ‘We rock! Nederlanders beheersen de Engelse taal het best’. Het is een mooi bericht. Om trots op te zijn. Maar klopt het wel? Tijd voor nader onderzoek.

Uit een bezoek aan de website van Education First wordt onmiddellijk duidelijk dat dit geen marktonderzoekbureau is, maar een taalinstituut dat wereldwijd cursussen aanbied. Dat betekent dat het instituut een zeker belang heeft bij de uitkomst van het onderzoek: als je kennis van de Engelse taal te wensen overlaat, kun je bij hen een cursus volgen. Het is dus oppassen met de objectiviteit van dit onderzoek.

Het blijkt dat het onderzoek van Education First is gebaseerd op de gegevens van 950.000 mensen in 72 verschillende landen. Dit is een grote groep, maar helaas is hij niet representatief. Die 950.000 mensen vormen namelijk geen aselecte steekproef. Het zijn mensen die spontaan een taaltest hebben gedaan op de website van Education First. Education First geeft ook zelf toe dat de steekproef niet representatief is. In het onderzoeksrapport staat:

We recognize that the test-taking population represented in this index is self-selected and not guaranteed to be representative of the country as a whole. Only those either wanting to learn English or curious about their English skills will participate in one of these tests. This could skew scores lower or higher than those of the general population.

De steekproef bestaat dus uit mensen die Engels willen leren of willen weten hoe goed hun Engels is. Dat is duidelijk geen goede afspiegeling van de populatie van een land.

Er is nog een tweede probleem dat de representativiteit aantast. De gegevens zijn namelijk verzameld via een test op het internet. In Nederland is dat niet zo’n probleem. Daar heeft 96% van de huishoudens een aansluiting. In veel landen is de dekking van het internet veel lager.

In bijvoorbeeld Bulgarije heeft maar 59% internet en in Roemenië is het met 68% al niet veel beter (cijfers van Eurostat over 2015). In dit soort landen kunnen dus heel veel mensen de taaltest niet doen. En de mensen die hem wel doen, zijn vast beter opgeleid dan de mensen die geen internet hebben. Er is dus sprake van een te rooskleurig beeld. Dat geeft Education First geeft dat ook toe:

People without Internet access are excluded. In countries where Internet usage is low, we expect the impact of this exclusion to be the strongest. This sampling bias would tend to pull scores upward by excluding poorer, less educated, and less privileged people.

Kortom, dit is geen goed onderzoek. Jammer dat media als het AD en de NOS er aandacht aan besteden zonder het bericht eerst te controleren. Education First doet dit onderzoek jaarlijks met dezelfde onderzoeksopzet. Ook vorig jaar berichtten het AD en de NOS al over dit slechte onderzoek. En ook toen was er al kritiek. Daarbij maakt AD ook nog de fout te melden dat vorig jaar Denemarken bovenaan stond. Dit is niet juist. Het was Zweden.