PeilingPraktijken

De meerderheid van de ANWB-leden is voor een vorm van rekeningrijden. Dat blijkt uit de resultaten van de peiling van de ANWB. 68% van de ondervraagden is voor het betalen naar gebruik van de auto. Aldus een bericht op de website van de NOS op 31 maart 2010. Dit bericht suggereert dat dit mening van de ANWB-leden is. De vraag is echter of de groep van respondenten representatief is voor alle ANWB-leden.

Er hebben 400.000 mensen aan de peiling meegedaan. Iedereen kon meedoen. De respons bestond uit 350.000 leden en 50.000 niet-leden. Opgrond van deze aantallen is het in ieder geval duidelijk dat de uitslag niet representatief is voor de gehele Nederlandse bevolking.

Maar is de peiling dan representatief voor de ANWB-leden? Er is in ieder geval geen nette aselecte steekproef getrokken, al had dat natuurlijk wel heel goed gekund. Dit is een typisch geval van een web-survey met zelf-selectie. Deelname aan de peiling was afhankelijk van zaken als het op de hoogte zijn van de peiling, het willen meedoen eraan, het kunnen vinden van de website, enz. De onderzoekers van Ruigrok NetPanel geven zelf ook toe dat de peiling waarschijnlijk niet representatief is. Ze schrijven in het onderzoeksverslag dat het belangrijker was dat zoveel mogelijk mensen mee konden doen in het onderzoek. Dat woog zwaarder dan de representativiteit.

Het was bij de peiling mogelijk om de vragenlijst meer dan één keer in te vullen. De onderzoekers hebben geprobeerd het bestand te ‘ontdubbelen’ door te zoeken naar vragenlijsten met dezelfde postcode, huisnummer en demografische kenmerken. Uiteraard helpt dat niet als een respondent het formulier verschillende keren invult, maar dan steeds met andere kenmerken.

De onderzoekers vergelijken hun peiling met verkiezingen. Daaraan doen ook alleen maar mensen mee die betrokken zijn bij het onderwerp. Ze zien daarbij wel over het hoofd dat je bij verkiezingen echt maar hooguit één keer mee kan doen. En ook is het voor mensen buiten de doelgroep (kinderen, buitenlanders) onmogelijk om hun stem uit te brengen. Bij de ANWB-peiling kon dat allemaal wel.

Het onderzoeksrapport bevestig dus dat de peiling niet representatief is geweest. Nu maar hopen dat de dames en heren van de media dit niet vergeten te melden in hun berichtgeving. En het zal ook interessant zijn om te zien hoe de politici ermee omgaan. In ieder geval wordt je wel een beetje op het verkeerde been gezet als je het onderzoeksverslag lees. Want daarin wordt steeds gesproken over ANWB-leden, terwijl één keer in een voetnoot wordt gezegd dat hiermee responderende ANWB-leden worden bedoeld.