PeilingPraktijken

De gemeenten Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude gaan per 1 januari 2014 fuseren. Dit brengt natuurlijk veel veranderingen met zich mee, zowel voor de gemeenten, als voor haar inwoners.

Het uitgangspunt van GroenLinks is dat de gemeenten zo goed mogelijk moet luisteren naar de burgers, voordat besluiten worden genomen. Daarom organiseerde GroenLinks op 1 juni 2013 een enquête over wat men van de nieuwe gemeente vindt. De uitkomsten en een impressie van die dag werden in een brochure samengevat en op 8 juli 2013 gepubliceerd.Uit de resultaten bleek o.a. dat Boskopers trots zijn op hun centrum en Rijnwoudenaren op hun dorpse gemeenschap. In alle kernen, ook Alphen werd het groene karakter gewaardeerd. In alle kernen maakt men zich zorgen over de grootschaligheid door de fusie. In de kleine kernen is men ook bang, dat dit ten koste gaat van de bestaande voorzieningen.

Het is mooi dat een politieke partij zich inspant om via een peiling de mening van de inwoners over allerlei zaken in beeld te brengen. De vraagt die bij het lezen van de brochure met de uitkomsten opkomt is of dat het hier wel gaat om een betrouwbare peiling.

Om te kunnen vaststellen of een peiling wel wat voorstelt, heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek een ‘Checklist voor peilingen’ ontwikkeld. Die bevat negen vragen. Als alle vragen met ‘ja’ kunnen worden beantwoord, dan zou het wel eens een goede peiling kunnen zijn. Is het antwoord op één of meer vragen ‘nee’, dan zou er wel eens iets mis kunnen zijn. De uitkomsten zijn dan onbetrouwbaar.

De peiling van GroenLinks komt niet door deze test heen. Hier de problemen op een rij:

• De peiling is niet uitgevoerd door een neutrale, objectieve organisatie maar door mensen van GroenLinks. Die hebben belang bij dat de uitkomsten een bepaalde richting opgaan.
• Er is geen onderzoeksverslag beschikbaar waarin precies staat hoe het onderzoek is opgezet en uitgevoerd.
• Het is onduidelijk hoe de vragenlijst er uitzag en of de vragen goed zijn gesteld.
• Er is geen nette steekproef getrokken uit de inwoners van de drie gemeenten. In plaats daarvan zijn mensen op straat bij de winkels aangesproken. Zo krijg je geen representatieve steekproef.
• Uit de brochure wordt niet duidelijk hoe groot de steekproef was. Navraag leerde dat de steekproef bestond uit 53 personen (14 uit Alphen aan den Rijn, 18 uit Boskoop en 21 uit Rijnwoude). Dat is wel een heel erg kleine steekproef!
• Het is onduidelijk hoeveel mensen geweigerd hebben de vragen te beantwoorden. Deze non-respondenten denken doorgaans anders over allerlei zaken dan respondenten, waardoor de representativiteit kan worden aangetast.

Het werken met steekproeven brengt met zich mee dat de uitkomsten van een peiling nooit exact zijn, maar altijd onzekerheidsmarges hebben. Dat is zelfs het geval als het onderzoek helemaal goed is opgezet (netjes geloot, goede vragenlijst, geen non-respons). Die onzekerheidsmarges moeten altijd worden vermeld. Dat is bij deze peiling niet gebeurd. Dat is des te erger omdat met zo’n kleine steekproef de marges juist erg groot zijn.

Kortom, deze peiling mag dan misschien wel een aardige campagneactiviteit zijn in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen, maar een betrouwbare peiling is het zeker niet.