Jammer van die 3D-grafieken bij de Slowaakse Verkiezingen

Op 5 maart 2016 waren er parlementsverkiezingen in Slowakije. Schokkend was daarbij dat bijna een kwart van de nieuwe kiezers op de extreem-rechtse, neonazistische partij LS-Nase Slovensko stemden. De manier waarop dit in beeld werd gebracht, was helaas niet zo goed.

slowakije-2016

De grafiek hierboven was te zien bij de commerciële TV-zender Markíza. Het zijn de uitkomsten van een exit-poll. Het gaat hier alleen om de kiezers die voor het eerst hebben gestemd. Dat zijn jongeren vanaf 18 t/m 21 jaar.

De grafiek zou een staafdiagram moeten zijn, maar dat is vrijwel niet meer te zien door alle toeters en bellen in de grafiek. De deskundigen noemen dat ‘chartjunk’. In plaats van simpele staven zijn blokjes met een driedimensionaal perspectief getekend. Door het aanbrengen van dit perspectief, wordt de vergelijking van de hoogte van de blokjes lastiger.

Om de lezers van de grafiek toch nog wat te helpen, zijn de percentages in een groot font boven de blokjes gezet. Het is volstrekt onduidelijk waarom de percentages twee decimalen achter de komma hebben. Het zijn immers slecht schattingen. Met die decimalen suggereer je een nauwkeurigheid in de cijfers die er helemaal niet is. Bovendien is de tweede decimaal altijd 0. Alleen daarom al zou je hem moeten weglaten.

De grafiek hieronder is de tweedimensionale versie van bovenstaande grafiek. De staven zijn horizontaal getekend. Er is dan wat meer ruimte om de namen van de partijen erbij te zetten. Er is ook een schaalverdeling toegevoegd. En roosterlijnen helpen bij het vergelijken van de lengtes van de staven.

slowakije-2016-2

In de verbeterde versie is maar één kleur gebruikt. Dat is voldoende. Als verschillende kleuren functioneel zijn, bijvoorbeeld omdat elke partij zijn eigen kleur heeft en zich daarmee identificeert, dan zou je de staven ook verschillende kleuren kunnen geven, zoals hieronder. De staven hebben dezelfde kleuren gekregen als in de grafiek van de TV-zender Markíza.

slowakije-2016-3

Bij het gebruik van verschillende kleuren is het wel belangrijk dat de intensiteit van al die kleuren hetzelfde is. Er mogen niet bepaalde kleuren uitspringen waardoor de bijbehorende categorieën meer de aandacht trekken. Dat lijkt wel het geval te zijn hierboven met het groen van SaS en het violet van SNS.

De grafiek van TV-zender Markíza laat zien dat het vaak de grafische vormgevers zijn die de grafieken maken. Die willen wel eens over het hoofd zien dat die grafieken ook nog een statistische boodschap moeten overbrengen.