Foute thematische kaarten zetten je op het verkeerde been

De Amerikaanse verkiezingscampagne woedt in alle hevigheid. Vrijwel dagelijks zijn er nieuwe peilingen. En dus zie je ook heel wat thematische kaarten langskomen waarop de voorspellingen grafisch zijn weergegeven. De meeste kaarten geven helaas een verkeerd beeld. Deze kaarten beginnen nu ook in de Nederlandse media te verschijnen. Op 11 oktober 2016 verscheen zo’n foute thematische kaart in de NRC.

Die thematische kaarten proberen een beeld te geven van de stand van zaken in het land en de 50 staten (en het District of Columbia). Vaak wordt daarvoor een choropleet gebruikt. Dat is een kaart die is opgedeeld in gebieden, waarbij de kleur van elke gebied de waarde van het te tonen kenmerken weergeeft. De choropleet hieronder komt uit de NRC.

cartogram5

Elke staat bevat de 2-letterige afkorting en het aantal kiesmannen. De peiling voorspelt dat Clinton wint in de blauwe staten en Trump in de rode staten.

Het aantal kiesmannen per staat weerspiegelt het aantal inwoners. Bijvoorbeeld, Californië heeft de meeste kiesmannen (55) en ook de meeste inwoners. Er zijn in totaal 538 kiesmannen. Een kandidaat heeft 270 kiesmannen nodig om te winnen.

Als je naar de kaart kijkt, lijkt er zo op het oog veel meer rood dan blauw gebied te zijn. Dus dan concludeer je dat Trump dik voor ligt op Clinton. Dit is helemaal in tegenspraak met de voorspelling van de peiling. Die zegt dat Clinton 340 kiesmannen krijgt en Trump maar 198.

Wat is hier aan de hand? Het probleem is dat er sprake is van ‘area bias’. Grote staten op de kaart krijgen veel meer aandacht dan kleine staten. Zo is de staat Montana (MT) groot getekend terwijl hij slechts drie kiesmannen heeft. En de staat Massachusetts (MA) is amper zichtbaar terwijl hij toch 11 kiesmannen heeft.

Eén van de manieren om dit probleem op te lossen is het tekenen van het cartogram hieronder. Daarin is elke staat opgebouwd uit een aantal blokjes. Het aantal blokjes komt overeen met het aantal kiesmannen. Montana is nu een stuk kleiner geworden (3 blokjes) en Massachusetts een stuk groter (11 blokjes). Je krijgt nu een beter beeld van de situatie. Het blauw overheerst op deze kaart.

cartogram3

Deze manier van weergeven van de peiling heeft de kaart (in geografische zin) natuurlijk wel vervormd. Hij lijkt niet erg meer op de kaart van Amerika. Dat maakt het wel wat lastiger elke staat terug te vinden. Vooral de staten in het noordoosten zijn groter geworden omdat daar veel mensen wonen en er dus veel kiesmannen zijn.

Er zijn ook nog wel andere manieren om deze voorspellingen weer te geven. Zie hiervoor een eerder artikel op deze website: Hoed u voor choropleten! En in een ander artikel (Hoe groot is de kans dat Hillary Clinton wint?) wordt gebruik gemaakt van zeshoekige tegeltjes.