Een explosie van het eigen risico? Wel met deze grafiek van de SP

De SP wil het eigen risico in de zorg afschaffen. Dit eigen risico is neemt immers steeds maar toe. Volgens de SP is er zelfs sprake van een explosieve stijging. Dat is duidelijk te zien in de onderstaande grafiek. Die grafiek werd op 5 maart 2017 door de SP rondgestuurd via Twitter. Na 2012 lijkt het eigen risico inderdaad explosief te zijn gestegen, van niets tot een heel groot bedrag. Alleen is er iets mis met deze grafiek.

Als je naar de linkerkant van de grafiek kijkt, dan lijkt de eigen bijdrage zo klein dat hij verwaarloos is. In 2011 stijgt hij wat, en in 2013 is er sprake van een enorme stijging. Van 2012 naar 2013 wordt de staaf maar liefst 4,5 keer zo lang. Wordt de eigen bijdrage dan ook 4,5 keer zo groot? Nee, hij wordt maar 1,6 keer zo groot. Er klopt dus iets niet met die de staven. Ze geven niet op een correcte manier het eigen risico neer. Daarmee zet deze grafiek je dus op het verkeerde been.

Hoe had deze grafiek er dan wel uit moeten zien. Het kan weer een staafdiagram zijn, maar dan wel een staafdiagram waarin de staven de goede lengte hebben. Het is ook belangrijk om een verticale as met schaalverdeling toe te voegen. Dat vereenvoudigt de afleesbaarheid van de lengtes van de staven. De grijze roosterlijnen helpen ook. En het is ook beter om allerlei ‘chart junk’ te verwijderen. De hoofden van de lijsttrekkers kunnen daarom weg. In de tekst kan iets over deze lijsttrekkers worden gezegd. Dat leidt dan tot onderstaande verbeterde grafiek.

Deze grafiek geeft een helder en eerlijk beeld van de stijging van het eigen risico. Er is nog steeds sprake van een behoorlijk stijging. Duidelijk is te zien dat er in 2008 ook al sprake was van een eigen bijdrage. Van 2011 tot 2013 verdubbelt het bedrag. Je kan dit echter geen explosieve stijging noemen.

Dit voorbeeld laat nog eens zien dat je een grafiek zorgvuldig moet ontwerpen. Er bestaat immers altijd een risico dat je mensen op het verkeerde been zet.