Een mooie avocado, maar een erg foute grafiek
Een grafiek is bedoeld om informatie in een set gegevens naar boven te brengen en die op een heldere manier te tonen. Dat werkt alleen als de grafiek goed is ontworpen. De ontwerper moet zich aan een aantal richtlijnen houden. Doet hij dat niet, dan kunnen ‘gedrochten’ ontstaan. In het dagblad Trouw stond op 9 mei 2017 zo’n gedrocht. Hij zou hoog scoren in een wedstrijd voor de slechtste grafiek ooit.
De grafiek moest de import van avocado’s in beeld brengen. In plaats van een simpel staafdiagram te gebruiken, of eventueel een ‘plat’ cirkeldiagram, besloot de ontwerper de grafiek de vorm te geven van een avocado. Leuk, maar desastreus voor de interpretatie van de grafiek.
Waar het bij een grafiek om gaat is dat de warden op een correcte manier worden weergegeven. De waargenomen waarden in de grafiek moet overeenkomen met de werkelijke waarden. Het wordt de lezer in bovenstaande grafiek van Trouw wel erg moeilijk gemaakt. Zo bevat de rechter helft van de grafiek (Peru en Chili) ongeveer de helft van de import, maar die rechter helft bevat zo op het oog veel meer aan avocado dan de linker helft. De import uit Peru en Chili is dus opgeblazen.
De linker helft bevat een reeks kleinere partjes. De import uit Colombia en Israël is even groot (18 miljoen euro). Maar waarom is het partje van Israël dan groter dan het partje van Chili? Door de rare vorm van de avocado is het bijzonder lastige om al die kleine partjes met elkaar te vergelijken.
Deze grafiek werd door sommigen (@daphartmann) een avocadodiagram genoemd. Het lijkt erop alsof hij is gemaakt door een vormgever die zich wilde uitleven, en niet door een statisticus die een goede, betekenisvolle grafiek kan produceren. Waarom is er niet een simpel, rechttoe rechtaan staafdiagram gebruikt, zoals hieronder?
De boodschap in dit staafdiagram is simpel en helder. Bijvoorbeeld: de meeste avocado’s komen uit Zuid-Amerika (vooral uit Peru en Chili). En er is ook nog een beetje import uit België en Duitsland.
Het zou goed zijn als bij het maken van grafieken wat meer naar de statistisch-methodologische richtlijnen werd gekeken dan naar alle frivoliteiten in de vormgeving.
