Hoeveel fouten kun je maken in een grafiek?
Op de website van Bloomberg (BloombergView) verscheen 22 november een grafiek waaruit je kan aflezen hoeveel mensen in de wereld door de jaren heen in extreme armoede leven. Volgens Bloomberg toont de grafiek hoe het aantal extreme arme mensen begint aft e nemen na het einde van het Kolonialisme. Er is toch wel heel veel mis met deze grafiek.
In de eerste plaats is de verticale as fout. Die as had bij 0.0 moeten beginnen in plaats van bij 0.8. Dat is nodig om een goed beeld te krijgen van een verschijnsel. In de grafiek hierboven krijg je de indruk dat er in 2015 bijna gaan extreem arme mensen meer zijn. De blauwe lijn kruist immers bijna de horizontale as. Die indruk is verkeerd. Er zijn nog wel degelijk extreem arme mensen. Helaas zet de grafiek je op het verkeerde been.
In de tweede plaats is het niet duidelijk wat er precies op de verticale as is afgezet. Vermoedelijk gaat het om aantallen mensen (in billions), maar dat staat nergens bij de as.
In de derde plaats is de horizontale as fout. De schaalverdeling op die as is wel heel merkwaardig. In het begin zit er 50 jaar tussen twee streepjes, en aan het eind zit er maar 4 jaar tussen twee streepjes,. Kortom deze as moet de tijd weergeven, maar het is wel een heel vervormde tijd.
In de grafiek hieronder zijn deze problemen opgelost. De verticale as begint keurig bij 0.0 en bij de horizontale as loopt de tijd gelijkmatig. De grafiek ziet er nu heel anders uit. De groep extreem armen stijgt langzaam en daalt na 1975 heel snel, maar is zeker nog niet verdwenen.
Het is goed te bedenken dat hier aantallen arme mensen zijn weergegeven. De wereldbevolking is in die jaren natuurlijk ook gestegen. Dus na 1975 zal het percentage extreem armen veel harder dalen dan het aantal extreem armen.
Tenslotte valt er nog wel wat aan te merken over de interpretatie van de grafiek. Bloomberg zegt over zijn grafiek: “The graph of the total number of people in absolute poverty in the world shows that the trend has reversed since colonialism ended”. Daarmee suggereert de news-site een causaal (oorzakelijk) verband. Uit de grafiek kun je dit causale verband niet afleiden. Je kunt hooguit constateren dat er sprake is van een samenhang (correlatie).
Samenvatten kunnen we constateren dat het beter is om de grafiek van Bloomberg volledig te negeren.
