PeilingPraktijken

Op 2 augustus 2019 was het ‘International Beer Day’. Ter gelegenheid daarvan publiceerde Eurostat, het statistisch bureau van de EU, een statistiek over de bierproductie in Europa. Uit deze informatie bleek dat Duitsland dat grootste producent van bier was. De statistiek bevatte ook een grafiek. Die had een staafdiagram moeten zijn maar het werd een bierglas. Daardoor was het een slechte grafiek.

De linker kolom bevat de namen van de landen. Kennelijk is ‘Other countries’ de grootste categorie. 36% van de bierproductie komt uit ‘Andere landen’. Het is niet duidelijk om welke landen het gaat. Daarom gaat in de grafiek veel informatie verloren. Het lijkt niet logisch deze ‘Andere landen’ bovenaan in de grafiek te zetten. Ik zou hem onderaan hebben gezet. Daar staat de categorie ‘Overige’ meestal.

Het ligt ook niet voor de hand om het percentage van 36% van de ‘Andere landen’ in de eerste kolom te zetten. Die is immers bedoeld voor de namen van de landen. Dit percentage hoort thuis in de tweede kolom, bij de andere percentages. In die tweede kolom staat de totale productie. Die hoort eigenlijk thuis in een aparte totaalregel (onderaan de grafiek).

Een groot probleem van deze grafiek is dat de bierproductie wordt weergegeven in de vorm van een bierglas. Daarbij zien de makers over het hoofd dat het glas niet overal even breed is. Daardoor weerspiegelen de (in verschillende kleuren) getoonde oppervlaktes niet de bierproducties in die landen.

Zo leert enig meetwerk dat het grijze oppervlak (van de ‘Andere landen’) 2,1 keer zo groot is als het oranje oppervlak van Duitsland. Maar de productie van die ‘Andere landen’ is in werkelijkheid slechts 1,7 keer zo groot als die van Duitsland. De verschillen zijn dus in de grafiek veel groter dan in werkelijkheid.

Het is helaas niet duidelijk of de (witte) kop op het glas deel uitmaakt van de oppervlakte van ‘Andere landen’. Als dit niet het geval is, dan kun je maar beter verwarring voorkomen en hem weglaten.

De vertekening is nog groter als je Nederland vergelijkt met ‘Andere landen’. Het oppervlak van de ‘Andere landen’ is 9,3 keer zo groot als het oppervlak van Nederland. De productie van ‘Andere landen’ is in werkelijkheid echter maar 5,8 keer zo groot als die van Nederland. De weergegeven verschillen zijn dus veel te groot.

Het kan nog erger. Het zou kunnen dat de gebruiker de grafiek opvat als een driedimensionaal object (er zit diepte in het glas). Dan is de gepercipieerde omvang van de onderdelen nog veel groter. En daarmee zullen de verschillen tussen de landen nog veel groter overkomen dan ze zijn.

Hieronder staat een betere versie van de grafiek. Het is een simpel staafdiagram. De staven zijn horizontaal getekend. Dan is er meer ruimte voor teksten. Dat maakt de grafiek beter leesbaar. Alle staven hebben een andere kleur. Die kleuren zijn overgenomen uit de grafiek van Eurostat. In het staafdiagram zijn die verschillende niet echt nodig. De grafiek blijft even goed interpreteerbaar.

De lengte van de staven komt overeen met de bierproductie in de desbetreffende landen. Er kunnen geen misverstanden ontstaan door verkeerde interpretatie. Dit simpele staafdiagram verdient dus de voorkeur.