PeilingPraktijken

Op 15 juli 2020 stond er in het Leidsch Dagblad een bericht over NOW-uitkeringen. Dat zijn uitkeringen aan bedrijven die het door de Corona-pandemie moeilijk hebben. Het bericht bevatte twee grafieken die aangaven waar het geld naartoe is gegaan. Het gaat om staafdiagrammen. De keuze voor staafdiagrammen is een goede. Er zijn gelukkig geen cirkeldiagrammen gebruikt. Aan de opmaak van de staafdiagrammen valt echter nog wel het een en ander te verbeteren.

De eerste grafiek maakt duidelijk welke bedrijven de grootste vergoeding hebben gehad. De opmaak van deze grafiek kan beter. Daardoor wordt hij beter leesbaar.

In de eerste plaats heeft het staafdiagram verticale staven. Een nadeel daarvan is dat er maar weinig ruimte is voor teksten. Daardoor staan de namen van de bedrijven schuin en zijn ze lastig leesbaar.

Het is een goed idee om de bedragen bij de staven te zetten, maar noodgedwongen staan die bedragen onder een hoek van 90 graden. Dat maakt ook deze informatie lastig leesbaar.

De bedragen zijn helemaal tot de laatste decimaal uitgeschreven. Zoveel detail voegt niets toe aan de informatie in de grafiek. Het is beter om die bedragen af te ronden en ze bijvoorbeeld in miljoenen weer te geven. Dus 53 (in miljoenen euro’s) in plaats van 53.280.225 euro.

De leesbaarheid had ook nog verbeterd kunnen worden door het toevoegen van roosterlijnen aan de grafiek. Dat helpt bij het aflezen van de lengtes van de staven.

De grafiek hieronder zijn een aantal verbeteringen aangebracht. De staven zijn nu horizontaal getekend. Daardoor is er voldoende ruimte voor alle teksten. De bedragen zijn afgerond op miljoenen euro’s. En er zijn roosterlijnen toegevoegd. Het resultaat is een overzichtelijke grafiek.

In het bericht in het Leidsch Dagblad staat nog een tweede grafiek. Die toont de omvang van de NOW-vergoedingen per provincie. Dit staafdiagram heeft dezelfde euvels als het eerste staafdiagram: de staven zijn verticaal getekend in plaats van horizontaal, de teksten staan schots en scheef, de bedragen bij de staven zijn niet afgerond en de roosterlijnen ontbreken. Er is ook nog een probleem met de verticale as. Er wordt niet uitgelegd wat de waarden 0, 0.5, 1.0, enz. voorstellen. Vermoedelijk gaat het om miljarden euro’s.

De gerepareerde versie van de grafiek staat hieronder: horizontale staven, afgeronde bedragen, uitleg van de horizontale as (miljoenen euro’s) en roosterlijnen. Merk op dat de volgorde van de provincies in de grafiek hierboven niet zo voor de hand ligt. Ze staan namelijk in alfabetische volgorde van hun naam. In de gerepareerde versie staan de provincies in aflopende grootte van de bijdrage. Dat maakt het bijvoorbeeld simpeler om vast te stellen welke provincie de grootste vergoeding kreeg (Noord-Holland) en welke provincies de kleinste vergoeding (Drenthe en Flevoland). Ook kunnen provincies beter onderling met elkaar worden vergeleken.

Dit verhaal benadrukt nog maar eens dat het goed is om grafieken te gebruiken in verhalen waarin cijfers een belangrijke rol spelen. Het is goed dat hier staafdiagrammen zijn gebruikt en geen cirkeldiagrammen. Om de leesbaarheid van de grafieken te bevorderen is het belangrijk om aandacht te besteden aan de opmaak van deze grafieken.