Deze grafiek van het Leidsch Dagblad bevat wel erg veel chartjunk
Op dinsdag 21 september 2021 (Prinsjesdag) kwam het Leidsch Dagblad met een bericht over een nieuwe onderhandelingstactiek van het FNV bij de cao-onderhandelingen. Het bericht bevatte ook een grafiek met daarin de looneis en de werkelijke loonstijging door de tijd heen. Het was geen goede grafiek. Door de aanwezigheid van nogal wat ‘chartjunk’ liet de leesbaarheid te wensen over. We kunnen deze grafiek aanzienlijk verbeteren.
De grafiek in het Leidsch Dagblad is een lijndiagram. De lijnen tonen de ontwikkelingen in de tijd van de looneis van het FNV (de rode lijn) en van de werkelijke loonstijging (de blauwe lijn). De horizontale as is, zoals het hoort, de tijdas. Hij loopt van 2012 tot 2022. Ook de verticale as ziet er goed uit. Hij begint keurig bij het nulpunt en geeft de looneis en werkelijke loonstijging in procenten weer.
Maar dan de chartjunk. De grafiek staat vol zaken die het zicht op de trends moeilijk maken. De linkerkant wordt vertroebeld door het FNV-logo. En de rechterkant wordt gedomineerd door een foto van een standbeeld van een jonge vrouw (het Standbeeld voor de Onmisbaren van het FNV). Het biljet van 100 euro draagt ook niet echt bij aan de duidelijkheid. Al deze zaken zijn storende elementen die de leesbaarheid van de grafiek niet bevorderen. Daarom is het beter ze uit de grafiek te verwijderen.
Bij het rechter uiteinde van de blauwe lijn is een vraagteken te zien. Het is niet duidelijk wat hiermee wordt bedoeld. Misschien geeft het vraagteken aan dat het gestippelde stuk van de grafiek slechts een voorspelling is. De uitleg ontbreekt.
De grafiek hieronder is de verbeterde versie. Je ziet alleen nog data en metadata (de uitleg van de data). De chartjunk is verwijderd.
Deze grafiek ziet er misschien wel minder uitbundig en saaier uit, maar is veel beter afleesbaar. Het zou mooi zijn als ontwerpers van grafieken wat meer naar de methodologische aspecten van de grafieken kijken, en wat minder naar de versiering ervan. Pas het KISS-principe toe: ‘keep it simple, stupid’!