PeilingPraktijken

Op donderdag 4 november 2021 kwam het Leidsch Dagblad met een artikel over de grote prijsstijgingen en toenemende inflatie in Nederland (‘Prijzen schieten raming voorbij’). In het artikel was een infographic opgenomen waarin die prijsstijgingen en inflatie in beeld werden gebracht. Daarvoor werd een infographic gebruikt. Die bevatte wel erg veel chartjunk. Daardoor lieten leesbaarheid en interpreteerbaarheid nogal te wensen over.

Een infographic is een informatieve combinatie van tekst, grafieken, foto’s, tabellen, tekeningen en cijfers. Een goede infographic brengt verschillende aspecten van een bepaald onderwerp in beet. Zie, bijvoorbeeld, het boek van Jos van den Broek (2021) over infographics. Er zijn echter ook slechte infographics. Die kenmerken zich door veel chartjunk en slecht leesbare informatie.

De infographic in het Leidsch Dagblad is een voorbeeld van een slechte infographic. Hij bestaat uit drie elementen: 2 grafieken (een staafdiagram en een lijndiagram) en een foto. De foto is chartjunk. Hij bevat geen relevante informatie en draagt niets bij aan de informatie in de infographic. In tegendeel, de foto leidt juist af en verhult informatie.

De onderkant van de infographic bevat een lijndiagram met de ontwikkeling van de inflatie door de tijd heen. De informatie over de horizontale as is minimaal. Je ziet alleen maar dat hem om maanden gaat, maar het is onduidelijk op welke jaren die maanden betrekking hebben. De verticale as is ook niet duidelijk. Wat staat hier precies afgezet? En de schaalwaarden zijn maar voor een deel zichtbaar. Wel goed is dat de verticale as keurig bij 0 begint. Ook de horizontale roosterlijnen zijn nuttig.

In de grafiek hieronder is het lijndiagram gerepareerd. De storende foto is weg. Op de horizontale as is aangegeven dat het om de jaren 2020 en 2021 gaat. De schaalverdeling op de verticale as is duidelijk leesbaar. En er staat bij dat het om percentages gaat. Horizontale en verticale roosterlijnen helpen bij het aflezen van de grafiek.

In de linker bovenhoek van de infographic staat een staafdiagram. De grafiek bevat de 20 grootste prijsstijgingen sinds december 2019. Dit is een redelijk goed staafdiagram, maar er zijn nog wel wat verbeteringen denkbaar. Zo ontbreekt een horizontale as. Daardoor kunnen we, bijvoorbeeld, niet vaststellen of de as wel bij 0 begint. Als we de staven nameten, dan blijkt dat het gelukkig wel goed zit met dit natuurlijke nulpunt.

De staven van het staafdiagram zijn horizontaal getekend. Dat is goed. Er is dan voldoende ruimte voor de wat langere teksten. Er is maar weinig ruimte tussen de staven. Die ruimte had wel ietsje groter mogen zijn.

Midden boven de infographic staat een groot procentteken. Het is niet duidelijk wat hiervan de bedoeling is. Hoort het bij het staafdiagram of het lijndiagram. Het procentteken hakt op een hinderlijke manier de bovenste staaf van het staafdiagram in twee stukken.

Hieronder staat een verbeterde versie van het staafdiagram. Er is nu een horizontale as. De staven hebben wat meer tussenruimte. Het procentteken is verwijderd.

We kunnen concluderen dat deze infographic niet zo’n goed idee was. Door het splitsen van deze figuur in twee aparte grafieken en het verwijderen van de chartjunk wordt de informatie helderder in beeld gebracht.

Literatuur:
Broek, Jos van den (2021), Praktijkgids infographics ontwerpen. Amsterdam University Press, Amsterdam.