PeilingPraktijken

De regering heeft besloten dat de boeren hun veestapel drastisch moeten verminderen. Deze maatregel is nodig om iets aan de uitstoot van stikstof te kunnen doen. Maar de boeren zijn niet de enige sector die stikstof produceert. EenVandaag had op 4 juli 2022 hierover een item. Daarin ging over de mogelijkheden van stikstofreductie bij de binnenvaart. In dit item werd de grafiek hieronder getoond. Op dit cirkeldiagram, of eigenlijk een donutdiagram, valt nogal wat aan te merken.

Het cirkeldiagram brengt de verschillende sectoren in beeld waarin stikstof wordt geproduceerd. Er zijn 12 sectoren. Dit grote aantal sectoren maakt het best wel lastig om de grafiek goed te interpreteren. Het zou helpen als bij elke sector de naam en het percentage staat. Helaas ontbreken de percentages vrijwel allemaal (met uitzondering van de 46% van landbouw). Je kunt dus bijvoorbeeld niet zien hoeveel procent stikstof de binnenvaart produceert.

In een cirkeldiagram moet je de verschillende sectoren verschillende kleuren geven. Dat is nodig om ze van elkaar te kunnen onderscheiden. Dat valt niet mee met 12 sectoren. Kijk maar eens naar de kleuren voor ‘Mobiele werktuigen’ en ‘Buitenland’. De kleuren moeten ook allemaal even fel zijn, zodat geen enkele categorie meer opvalt dan een andere. Dit is niet helemaal gelukt in dit cirkeldiagram.

Probleem met het cirkeldiagram van EenVandaag is dat het teveel sectoren bevat. Daardoor is er amper plaats voor de namen van de sectoren. De tekst ‘ Handel, Diensten, Overheid en Bouw is zelfs voor een deel weggevallen. Je zou kunnen overwegen een legenda op te nemen in de grafiek. De namen staan dan op een rij naast de grafiek en via de kleuren kun je een link leggen naar de sectoren. Bedenkt wel dat het met een legenda wat lastiger is om de grafiek te lezen.

In welke volgorde zet je de sectoren in de cirkel? Vaak worden de sectoren geordend in afnemende grootte. Het is onduidelijk of dit hier is gebeurd. Daardoor is het lastiger om de sectoren onderling te vergelijken.

Het is ook een goede gewoonte om bovenaan te beginnen met het vullen van de cirkel. Om ’12 uur’ dus. Daarna volgende de andere sectoren met de wijzers van de klok mee. Het is onduidelijk of dit hier is gebeurd. Het is eigenlijk helemaal niet duidelijk hoe men te werk is gegaan bij het vullen.

Het cirkeldiagram is niet zo’n goede manier om de gegevens grafisch weer te geven. Deskundigen geven meestal de voorkeur aan een ander type grafiek, en dat is het staafdiagram. Als je gaat zoeken waar de gegevens over de uitstoot van stikstof vandaan komen, dan kom je terecht op een website van de Rijksoverheid. En daar staat ook al een grafiek. En het is het staafdiagram, zoals het hoort. Hij is gemaakt door het RIVM. Je kunt je afvragen waarom EenVandaag niet gewoon deze grafiek (staafdiagram) heeft overgenomen, in plaats van zelf een slecht cirkeldiagram maken.

Bij een staafdiagram heb je geen problemen met het kiezen van kleuren. Je kunt alle staven dezelfde kleur geven. Het is gebruikelijk om de staven van elkaar te scheiden door wat tussenruimte. De staven zijn geordend van klein naar groot. Zo kun je eenvoudige de kleinste en de grootste staaf terugvinden.

De staven zijn hier verticaal getekend. Dat is niet zo handig, want er is zo maar weinig ruimte voor teksten onder de staven (de namen van de sectoren). Het is vaak beter de assen verticaal te tekenen. Dat is gebeurd in de grafiek hieronder. Er is nu voldoende ruimte. Merk op dat de grafiek ook (grijze) roosterlijnen bevat. Die helpen bij het aflezen van waarden in het staafdiagram.

Het cirkeldiagram ziet er wat vrolijker uit (met al die kleuren) dan het staafdiagram. Het staafdiagram is misschien wel wat saaier, maar het is echter makkelijker afleesbaar dan het cirkeldiagram. Daarom zou het staafdiagram de voorkeur moeten krijgen.